Full-size car

Full-size car (z ang. samochód pełnowymiarowy), large car (z ang. duży samochód) – klasa samochodów osobowych w klasyfikacji amerykańskiej, oznaczająca największe samochody osobowe. Odpowiada pod względem wielkości europejskim segmentom E lub F.

Rozkwit klasy

Pierwszym masowo produkowanym samochodem określanym w USA jako pełnowymiarowy był Ford Model T z 1908 roku^[1].

W okresie po II wojnie światowej samochody pełnowymiarowe były przez dłuższy czas podstawową klasą samochodów w USA, przy czym różniły się znacznie ceną i wielkością. W największej liczbie były produkowane określane w ten sposób, stosunkowo niedrogie samochody, pod popularnymi markami trzech dominujących koncernów: Ford, Chevrolet i Plymouth^[2]. Droższe i często większe samochody, tak zwanego średniego segmentu cen (mid-price), produkowane były pod różnymi bardziej prestiżowymi markami, jak np. Oldsmobile, Pontiac lub Mercury, lecz były klasyfikowane tak samo jako pełnowymiarowe pod względem wielkości^[3]. Odrębnie wyróżniano luksusowe marki, jak Cadillac, Lincoln lub Chrysler, pod którymi produkowano zazwyczaj większe samochody, ale również nie stanowiły one odrębnie wyróżnianego segmentu pod względem wielkości (ang. full-size luxury car)^[4]^[5]. Przykładowo, w 1952 roku popularny pełnowymiarowy Ford miał rozstaw osi 292 cm (115 cali), Oldsmobile – 315 cm (124 cale), a Cadillac – od 320 cm (126 cali) do 373 cm (146,8 cali)^[6].

Mniej popularne były samochody mniejszych klas, produkowane początkowo przez niszowych producentów lub importowane^[7]. Za samochód średniej wielkości uważany był np. Rambler z 1957 roku, o rozstawie osi 274 cm (108 cali)^[8]. W latach 60. samochody określane w USA jako kompaktowe oraz średniej wielkości zaczęły być wprowadzane do oferty także dużych producentów, aczkolwiek samochody średniej wielkości osiągnęły wkrótce rozmiary uznawane wcześniej za pełnowymiarowe^[9].

Zdefiniowanie klasy

W 1977 roku Agencja Ochrony Środowiska Stanów Zjednoczonych (EPA) wprowadziła definicje klas samochodów osobowych obowiązujące w USA od tej pory, ze względu na objętość miejsca wewnątrz dla pasażerów i bagażu (ang. interior volume index). Jako duże samochody (ang. large cars) zdefiniowano samochody o objętości wnętrza wynoszącej co najmniej 120 stóp sześciennych (3398 l / 3,398 m³), a w przypadku nadwozi kombi, co najmniej 160 stóp sześciennych (4531 l / 4,531 m³). Bezpośrednio niższą kategorią są średnie samochody (ang. midsize cars), o objętości wewnątrz co najmniej 110 stóp sześciennych (3,115 m³), a mniejszej niż 120 stóp sześciennych, a w przypadku kombi co najmniej 130 stóp sześciennych (3,681 m³), a mniejszej niż 160 stóp sześciennych^[10].

Schyłek klasy

Pomimo rosnącej popularności samochodów średniej wielkości w latach 60. XX wieku, dopiero kryzys paliwowy w latach 70. spowodował koniec dominacji w USA samochodów pełnowymiarowych^[1]. Począwszy od lat 80. i 90. XX wieku klasa ta była w jeszcze większym stopniu wypierana w roli samochodów rodzinnych przez samochody średniej wielkości, a także nowe klasy vanów i SUV^[1].

Wybrani przedstawiciele

XXI wiek:

Przypisy

↑ ^a ^b ^c Hearst Autos Research: What Is a Full-Size Car?. Car and Driver. [dostęp 2021-06-29]. (ang.).
↑ Flory 2008 ↓, s. 466.
↑ Flory 2008 ↓, s. 11, 300, 610, 855.
↑ Flory 2008 ↓, s. 11.
↑ 1950 Lincoln EL-series. Vintage Car Collector. [dostęp 2021-07-12]. (ang.).
↑ Flory 2008 ↓, s. 400-401, 422, 449.
↑ Flory 2008 ↓, s. 9, 466.
↑ Flory 2008 ↓, s. 829-831.
↑ Flory 2004 ↓, s. 8-9.
↑ US Government: FAQ - How are vehicle size classes defined?. fueleconomy.gov. [dostęp 2021-06-28]. (ang.).
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Best buys - 2019 – Full-size sedans. The Car Guide. [dostęp 2021-06-29]. (ang.).

Bibliografia

J. "Kelly" Flory: American Cars, 1946–1959: Every Model, Year by Year. McFarland & Company, 2008. ISBN 978-0-7864-3229-5. (ang.).
J. "Kelly" Flory: American Cars, 1960–1972: Every Model, Year by Year. McFarland & Company, 2004. ISBN 978-0-7864-1273-0. (ang.).

[whatis-1] Hearst Autos Research: What Is a Full-Size Car?. Car and Driver. [dostęp 2021-06-29]. (ang.).

[CITEREFFlory2008466-2] Flory 2008 ↓, s. 466.

[CITEREFFlory200811,_300,_610,_855-3] Flory 2008 ↓, s. 11, 300, 610, 855.

[CITEREFFlory200811-4] Flory 2008 ↓, s. 11.

[vintage-5] 1950 Lincoln EL-series. Vintage Car Collector. [dostęp 2021-07-12]. (ang.).

[CITEREFFlory2008400-401,_422,_449-6] Flory 2008 ↓, s. 400-401, 422, 449.

[CITEREFFlory20089,_466-7] Flory 2008 ↓, s. 9, 466.

[CITEREFFlory2008829-831-8] Flory 2008 ↓, s. 829-831.

[CITEREFFlory20048-9-9] Flory 2004 ↓, s. 8-9.

[10] US Government: FAQ - How are vehicle size classes defined?. fueleconomy.gov. [dostęp 2021-06-28]. (ang.).

[best2019-11] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f Best buys - 2019 – Full-size sedans. The Car Guide. [dostęp 2021-06-29]. (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]